Opvliegers, hoe zit dat? Alleen bij de overgang?
Veel mensen die bij me komen hebben last van opvliegers of vapeurs, zoals ze in België zeggen. Dat zijn niet altijd alleen mensen in de menopauze, maar ook mensen die de menopauze allang voorbij zijn. Ook mannen kunnen er trouwens last van hebben. Al dan niet veroorzaakt door chemotherapie of hormoonbehandeling. Zelf weet ik er ook alles van.
Vorige zomer viel het me op dat ik zelf ook weer meer warmte opwellingen ervoer, tijdens de hoge temperaturen. Hoe zit dat dan?
De overgang is, zoals de naam aangeeft, de overgang van vruchtbaarheid naar niet meer vruchtbaar zijn. Vanuit de Chinese geneeskunde zeggen we dat de Tian Gui, de Hemelse Dauw, opdroogt.
Hieruit kun je al opmaken dat we de overgang niet als ziekte moeten beschouwen, maar als een van de 3 fases in het leven van de vrouw (pubertijd, vruchtbaarheid en menopauze).
De problemen die je in de overgang kunt ervaren, zijn, in verschillende gradaties voorkomend: hoofdpijn, vermoeidheid, lethargie, geïrriteerdheid, opwinding, nervositeit, depressie, slaapproblemen, concentratieproblemen, opvliegers, vaginale droogheid en zweten. Het symptoom dat het meeste voorkomt zijn opvliegers. Dit kan zo intens zijn dat het het dagelijks functioneren beïnvloedt. Er zijn vrouwen die dit 5-10 jaar nadat ze zijn opgehouden met menstrueren nog ervaren.
In de westerse gynaecologie ziet men het ontstaan van deze overgangsverschijnselen als het teruglopen van het hormoon oestrogeen. Dit teruglopen van oestrogeen is ook het geval bij hormoontherapie of chemotherapie, de productie van oestrogeen wordt hierdoor ontregeld. Een daling van oestrogeen heeft invloed op het warmtecentrum in je hersenen.
Bij een lichte stijging van je lichaamstemperatuur, bijvoorbeeld door stress, maar ook door koffie of alcohol, slaat je thermostaat meteen op tilt. Je lichaam reageert alsof je lichaamstemperatuur veel te hoog is. Je bloedvaten openen om meer bloed naar de huid te brengen, je gaat zweten om de warmte via de huid kwijt te raken. Hopla, daar is dan de opvlieger!
De oorzaken, vanuit de Chinese geneeskunst bekeken
Wanneer we gezond zijn, is er een goede balans tussen Yin en Yang. Die balans kan verstoord worden door het ouder worden, of door een levenswijze die niet helemaal past bij jouw constitutie. Wanneer we ouder worden wordt het Yin steeds minder
Yin is de voedende, bevochtigende component. Yinne vloeistoffen in je lichaam horen je te verkoelen en de energie in de Nier ( onder in het lichaam) vast te houden; Yang is warm, opstijgend en actief.
Wanneer er onvoldoende Yin aanwezig is, neem het Yang het over; bij een sterke aanval van Yang, kan het Yin de energie in de Nier niet meer vasthouden en schiet deze omhoog, met als gevolg een warmte aanval, rood gezicht, warmtegevoel en (nacht)zweet. Daar heb je hem weer de opvlieger!
Wanneer het Yin verhouding minder aanwezig is dan het Yang, dan ervaart men tekenen van Hitte, zoals, bijvoorbeeld: opvliegers, droge keel, maar ook constipatie doordat de Hitte de ontlasting indroogt. En die verhouding is sterker verstoord in een warme, Yange zomer ! Meer Yang, zorgt voor meer behoefte aan Yin en daar heb ik nu net een tekort aan.😜 Dus dan krijg ik het warmer en dus opvliegers.
Wanneer het Yang minder aanwezig is dan het Yin, krijgt men vaak tekenen van Koude: vaak plassen, koude armen en benen, koude voeten, plas niet goed kunnen ophouden en neiging naar overgewicht. Misschien herken je dit ook wel.
We zien namelijk dat menopauze klachten vaak worden veroorzaakt door Nier Yin tekort, Nier Yang tekort of door een tekort aan beide. Een Chinese geneeskundige kijkt oa. aan de hand van de klachten welk tekort er op de voorgrond staat en welke tekorten aangevuld dienen te worden. Dit kan met kruiden, aanpassingen in de voeding en met shiatsu behandelingen.
Wat zorgt er voor dat er een tekort ontstaat van de Nier energie:
- Emotionele stress, ik heb het dan over in jaren opgebouwde stress of burn-out; zorgen, opwinding en angst verzwakken de Nieren en leiden tot Yin tekort.
- Overwerk, lange uren werken en te weinig rust nemen, vaak ook met onregelmatig eten en stress, put het Nier yin uit. (Westers gezien zorgt de overproductie van adrenaline en cortisol voor uitputting van de bijnieren.)
- Te veel kinderen krijgen in een te korte tijd verzwakt de Nier energie
- Roken, dit tast niet alleen de Longen aan, maar ook de Nieren. Het droogt de Jing en het Bloed op
- Onregelmatig eten en verkeerde voeding, en daarbij ook het nuttigen van zuivelrijke en vette voedingsmiddelen, leidt tot de vorming van Damp. (zie mijn Blog hierover op de website) Vaak verergert dit de menopauze symptomen.
- Thee/ koffie en alcohol, dit zijn van nature Yange voedingsmiddelen en verergeren opvliegers en menopauze klachten. Dus, een wijntje kan ik beter laten staan in een warme zomer!
Opvliegers, wat kun je zelf doen
- De oplossing is, je raadt het al, de Hitte uit het lichaam halen en de Yin (verkoelende en bevochtigende) vloeistoffen voeden. Dit kan met de juiste voeding en kruiden, maar ook met oefeningen. Laat me weten als je hier meer informatie over wilt ontvangen.
- Voeding die opvliegers kunnen versterken zijn -en die je dus beter niet kunt nemen -zijn:
- pittige, gekruide gerechten
- koffie, thee ( zwarte), frisdranken en alcohol
- suiker en producten van witmeel
- eiwitrijke producten
- vlees en gevogelte
- Op tijd naar bed, rond 22.00 u, de nacht is de tijd van het Yin, de tijd van rust en herstel.
- Onderzoek je stress en beperk piekeren: mindfullness is hier goed voor. Er zijn talloze apps die je hierbij kunnen helpen. (zelf vind ik de VGZ app zeer geschikt, nee: ik heb hier geen belang in!🤣)
- Beweeg voldoende en dan bedoel ik niet zwaar sporten, zeker niet s’avonds! Wandelen, yoga oefeningen doen of zwemmen zijn goed, rustig bewegen, dus!
- Versterken van het yin, met Qi gong oefeningen voor de Nieren, de Wuzang meditatie . ( https://www.youtube.com/watch?v=bY3kzIKl11s)
Bronnen:
https://giovanni-maciocia.com/ the-treatment-of-menopausal-problems/